Son yıllarda Astronot Gıdası’nın hammaddesi olarak bilinen, 1 kilosunun 10 kilo etin besin değerine eşit gösterilen ve 2013 yılının Birleşmiş Milletler Gıda Teşkilatı tarafından Kinoa Yılı ilan etmesinden sonra bitkinin tüm dünyada yaygınlaşması ile birlikte, ülkemizde de geniş alanlarda yetiştirilmeye başlanması ve buna istinaden Kuru tarım, sulu tarım ve her türlü iklim koşullarında yetiştirilmesi mümkün olan bu bitkinin bölgemizde yetiştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına vesile olmak, Bölgemizde yetiştirilen tahıl gruplarına ve hatta son dönemlerinde ilimizde çok hızlı yükseliş ivmesi yakalayan Badem’e bile alternatif olabilecek bu bitkiyi uygun yetiştirme koşullarında, doğru tohum ve doğru üretim prensiplerine dayanarak ‘’az emek çok kazanç’’ sloganı ile bölgemizdeki kısır tarım uygulamalarına bir çıkış kapısı açmak, çiftçilerimize emeklerinin ve alın terinin karşılığı vermek amacı ile kurduğumuz derneğimiz, faaliyetlerine başlamıştır.
Bölgemizde ilk ve Türkiye’de Kinoa İlgili kurulan 2. Dernek olan Adıyaman Kinoa Yetiştiricileri Derneği, Kinoa ile ilgili araştırma yapan tüm üreticilerimize bilgi ve becerisini paylaşmaya, ürünü öncelikle bölgemizde akabindede yurt genelinde yayılmasına katkı sunmaya hazır olduğunu beyan ederiz.
Adıyaman İlimizde özellikle Kâhta ilçemizde yaptığımız çalışmalar ve önder çiftçilerimiz ile görüşmelerimiz neticesinde 10 değişik yerde Pilot bölge oluşturularak, toplamda 2 bin dekar kuru ve sulu olmak üzere bu yıl Kinoa ekimine başlayacağız. Bu oran Türkiye’de yetiştirilen toplam Kinoa üretiminin yarısına tekabül etmektedir.
Sözleşmeli tarım modeli ile üretimine geçeceğimiz Kinoa Tarımından, bu yıl beklentimiz, ortama 300 ila 400 ton arasındadır. Geri alım garantisi ile Tarımını gerçekleştireceğimiz Kinoa üretiminin temel sorunu olan Pazarlama kısmını anlaştığımız Yerli ve yabancı firmalar ile ortadan kaldırdık. Böylece bölgemizde kinoa yetiştirecek olan üreticilerimizin ürünlerini garantili bir şekilde ve zamanında satışlarını sağlamış olacağız.
Yetiştiriciliği son derece basit ve tamamına yakını mekanizasyon ile yapılan Kinoa Bitkisi, bölgemizde yetiştirilen diğer tahıllara göre, dekardan elde edilen verim baz alındığında Arpa ve Buğdaydan elde edilen kazancı 10 a katlamaktadır. Bir başka deyişle; üreticinin arpa ve Buğdaydan bir yılda kazandığı net paranın 10 katını, 5 aylık bir süreçte yetiştirilen Kinoa’dan kazanacaktır.
Avantajları ve faydaları saymak ile bitmeyen Kinoa bitkisi, Dünya’daki açlık sorununu çözebilecek tek tahıl olarak değerlendirilip, bütün dünyada üretimi yapılmaktadır.
Kinoa bitkisinin içeriği ve faydaları
Tam Protein: Kinoa tohumları tam protein kategorisindedir. Yani vücudun ihtiyaç duyduğu tüm amino asitleri içerir. Tam protein içeren bitkiler oldukça nadirdir ve bu özelliği ile vejetaryenler arasında oldukça popülerdir. Kinoa, kolesterolü yüksek ve yağ içeren hayvansal protein kaynaklarına göre daha sağlıklı bir protein kaynağı olarak görülebilir.
Glüten: Kinoa glüten içermez. Bu nedenle Çölyak hastaları ve glütensiz diyet uygulayanlar için önerilir. Kinoa ile glütensiz ekmekler, çörekler hazırlayabilirsiniz. Kinoa gevrekleri yulaf gevreğine alternatif olarak tüketilebilir.
Kilo Kontrolü: Kinoa kalorisi çok düşük bir tahıl değildir ancak yine de son yıllarda düzenlenen diyet listelerinin pek çoğunda adının geçtiğini görebilirsiniz. Bunun başlıca nedeni kinoanın protein bakımından zengin olması ve yüksek oranda besin lifi içermesidir.
Protein sizi uzun süre tok tutarken besin lifi kan şekeri dalgalanmalarını önleyerek öğünler arasında yaşanabilecek mide kazıntısına engel olur. Ancak fazla kinoa yemek yüksek kalorisi nedeniyle kilo kaybetmenizi zorlaştırabileceği için kontrollü tüketmelisiniz.
Sindirim: Kinoa diğer tahıllardan yaklaşık 2 kat daha fazla besin lifi içerir. Beslenme uzmanları besin lifi bakımından yetersiz beslenmenin yarattığı en büyük sorun olan kabızlığa karşı kinoa öneriyor. Besin lifi aynı zamanda diyabet hastalarında kan şekerinin kontrolüne yardımcı oluyor.
Kabızlığın tetiklediği bir diğer sorun olan hemoroide karşı daha fazla kiona tüketerek önlem alabilirsiniz.
Demir: Demir minerali bakımından zengin olan kinoa, demir eksikliği anemisi için uygulanan beslenme programlarına eklenebilir. Hücrelere taşınan oksijen miktarında önemli bir rolü olan demir minerali aynı zamanda beyin sağlığı ve zihin açıklığı içinde kritik role sahiptir.
Vücut sıcaklığının korunması ve vücudun enerji üretimi demirin metabolizmada kullanıldığı diğer alanlar arasında yer almaktadır.
Riboflavin: B2 (Ribofilavin) içeren kinoa beyin ve kas hücrelerinde enerji metabolizmasına katkıda bulunarak vücudun enerji üretimini destekler ve halsizliğe iyi gelir.
Migren: Kinoa’da yüksek miktarda bulunan magnezyum mineralinin damarları rahatlatan etkisi vardır ve bu özelliği ile kronik migrene karşı önerilen yiyecekler arasındadır. Magnezyum minerali aynı zamanda tip 2 diyabet hastalarında etkili bir kan şekeri kontrolü sağlar.
Antioksidan: Bir antioksidan olan manganez vücudun enerji üretimi sırasında oluşan hücre hasarına karşı koruma sağlar. Kinoa antioksidan etkisiyle, başta kırmızı kan hücreleri olmak üzere tüm hücreleri serbest radikallerin olumsuz etkilerine karşı korumaya yardımcı olur.
Kolesterol: Yapılan araştırmalar düzenli olarak kinoa yemenin total kolesterolü düşürürken HDL (iyi kolesterol) oranını koruduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca kinoada bulunan bazı bileşenler damarları iltihaplı hastalıklara karşı korumaktadır.
Kinoa Besin Değerleri
100 gram pişmiş kinoa;
120 kalori, 2 gram yağ, 7 gram karbonhidrat, 11 gram besin lifi, 4.4 gram protein, 5.0 IU A vitamini, 0.6 mg E vitamini, 0.1 mg tiamin, 0.1 mg riboflavin, 0.4 mg niasin, 0.1 mg B6 vitamini, 42.0 mcg folat, 17.0 mg kalsiyum, 1.5 mg demir, 64.0 mg magnezyum, 172 mg potasyum, 7.0 mg sodyum, 1.1 mg çinko, 0.2 mg bakır, 0.6 mg manganez, 2.8 mcg selenyum 0 kolesterol içerir.
Pişmiş 100 gram kinoa’da su miktarı 71.6 gramdır. Yani 100 gram kinoa pişirildiğinde içerdiği su miktarı yaklaşık %77’dir. Pişmemiş 100 gram kinoa ise sadece 13.3 gram su içerir.
Bu nedenle pişmemiş kinoanın kalori oranı çok daha yüksektir. 100 gram pişmiş kinoa 120 kaloriyken aynı miktarda pişmemiş kinoanın kalorisi 368’e kadar çıkmaktadır.
Sonuç olarak bölgemize, derneğimiz ve işbirliği içerisinde olduğumuz şirketler vasıtasıyla getirdiğimiz, yetiştiriciliğini ve üretimini yapacağımız, bölgemizde yetiştirilen diğer tahıl gruplarına alternatif olacak bu değerli Kinoa bitkisinin, üreticilerimiz yüzünü güldüreceğine inanıyor, hayırlara vesile olmasını diliyoruz.
Not: Kinoa Yetiştiriciliği yapmak isteyen tüm üreticilerimize, toprak hazırlığından hasadına kadar ki tüm aşamalarında, alanlarında uzman Ziraat mühendislerimiz ile ÜCRETSİZ HİZMET vermeye hazır olduğumuzu buradan tüm üreticilerimize bildiririz.
Saygılarımızla.
ADIYAMAN KİNOA YETİŞTİRİCİLERİ DERNEĞİ BAŞKANI
ZİR. MÜH. H.YUSUF ÇOBAN
