Acaba Adıyaman Türkiye’nin enerji deposu mu? yoksa ırgat deposu mu?
Adıyaman vilayetimizin Türkiye’nin enerji üretimindeki payı aşikardır. Aynı zamanda hidroelektrik enerji üretimi için Atatürk barajına kurban vermiştir yüzlerce köy ve mezrasını. Mecburi göçle ceddinin mezarlarını sular altında bırakıp yersiz yurtsuz göç yoluna düşen insanlarıyla büyük bir bedel vermiştir. Kimisi Aydın’a kimileri İstanbul’a, diğerleri de en yakın yerleşim yeri Malatya, Şanlıurfa, Adıyaman’a ve Kahta’ya yerleşmiştir toprağını, atasını ardında bırakarak. Devletten aldığı birkaç kuruşla bazılarının şansı yaver gitmiş iş kurmuş, birçoğu da aldığı parayı çarçur edip ailesini perişan etmiştir.
Gebze’nin sanayisi varsa Adıyaman’ın da sanayisi turizmidir. Turizminin altyapısını geliştirmek gerekmektedir. Hidroelektrik santrallerle (HES) turizme kalıcı tahribatlar oluşturuluyorsa burada Planlama Hataları var demektir. Konuyu sadace HES protestolarına indirgemek basitleştirmek olur. Tepeden inme projelerin yerine halk oylamalarıyla kabul edilen mahalli girişim ve kuruluşlara fırsat tanınmalıdır. Yerel yöneticilerimiz koltukta oldukları dönemi değil herzaman kendisinin olmadığı bir başka dönemi eleştreceklerine , zamanlarını memleketi nasıl kalkındıracaklarına ayırsalar kafidir.
Adıyamanın gelişmişlik ve istihdam sorunu vardır. Adıyamanın halk yığınları ırgatlık yapmaktadır. Yolları’ okulları bir nebze iyileştirilse de yeterli gelmemektedir. Kahtamız Atatürk barajıyla kapalı bir köy haline getirildi 25 yıl için. Bunun telafisi için yapılan büyük eser Nissibi köprüsü Adıyamanın hak ettiği hizmetlerin bir parçası. Adıyamanda yapımı devam eden baraşlar önemli ama Kahta’da sulama Projeleri hayata geçirilmediği sürece halkın ekonomik ve refah düzeyi düzeltilemez.
Yukarıdakilerle kastettiğim; Adıyaman’ın Türkiye’nin enerji üretimine sağladığı katkısı ile Adıyamanın gelişmişlik seviyesi arasında simmetrik olmayan çarpık bir ilişki vardır.
Türkiye’ye verdiği katma değer fındık üretimiyle sınırlı olan Giresun Adıyaman’dan sigortasız, güvencesiz modern köle ırgatları almaktadır. Türkiye’ye enerji üretimiyle verdiği katkısıyla ırgat toplum olması arasında büyük bir çelişki mevcuttur yoldaki ölümleri cabası…
TPAO’NUN ADIYAMAN’A KATKISI NEDİR?
Örneğin enerji devi TPAO Adıyaman’a ne kadar katkı sunmakta? İstihdama faydası ne düzeyde? Fındık ve Kayısı vilayetleri mi yoksa Petrol ve hidroelektrik vilayeti mi kendi vilayet insanlarına istihdam sağlamakta?
Kahta’mıza kurulacağı söylenen HES için ilgili kurumların vatandaşa şeffaf olarak bütün bilgileri saklamadan açıklaması bir yükümlülüktür. Vatandaşın demokratik Hakkı olan protesto doğal fakat böyle projeler mutlaka enine boyuna araştırılmıştır. Gerekli izinler alındığından bir sonuç alınacağını tahmin etmiyorum. Bu konunun protestolarla toplumsal sorunlara dönüşmemesi için konunun doğru zemine çekilmesi gerekmektedir. Bu HES’in bölgeye istihdam açısından faydası var mıdır? Yoksa mecburi göçlere sebep olarak işsizliği arttıracak mı? Türkiye’nin enerji üretimi için Adıyaman’ın verdiği bedellere yeni bir bedel mi eklenecektir?
“Kaş yapayım derken göz çıkarmak” olmaz temennisiyle “Adıyaman’ın sanayisi turizmidir” şiarıyla Adıyaman’a emek vermek isteyen herkese sevgilerimle planlama hatası kurbanı olmak istemeyen Adıyaman halkını hatırlatmak isterim.
Kemal Kutlu
Köyü ve atalarının mezarları baraj suları altında kalan kardeşiniz.