Muhabir
Türkiye bugünden itibaren resmen erken seçim sürecine giriyor. Erken seçimin her partiye bir dizi olası etkisi var. AK Parti’de ilk etkisi üç dönem kuralının esnetilmesi olarak kendisini gösterdi. Genel Başkan Davutoğlu 7 Haziran seçimleri öncesinden bu yana konuşulan üç dönem kuralının esnetileceğinin işaretini verdi:
“Bu ilkenin temel felsefesi siyasette kan değişimine imkân sağlamak ve statik bir yapıya AK Parti’nin dönüşmesini engellemekti. Felsefi yaklaşım itibarıyla doğru bir ilke olduğunu hep kabullendik ama bu sefer özel durum hasıl oldu. Çok kısa sürede, dört ayda bir dönem bitmiş oldu. Bunu dönem olarak saymak, bazı arkadaşların tam da siyasete girmiş ve tecrübe edinmiş, iki dönemde tecrübe edinmiş arkadaşlarımızın birikimlerini kullanmak bakımından zorluklar doğurur. Dönem olarak saymamak da bu sefer üç dönemi doldurmuş olan arkadaşların hakları bakımından yanlışlık olur.”
Bunun için son MYK toplantısında bir tüzük heyeti oluşturuldu. Heyet sadece bu konuda değil, tüzükte başka değişikler üzerinde de çalışacak. Davutoğlu amaçlarının “mümkün olan bir yenilenmeyi sağlamak ama mümkün olan en geniş insan kaynağı kadrosunu, devlet adamı kadrosunu sürekli potada tutmak” olduğunu söyledi.
Esnetme ne sağlayacak?
Üç dönem kuralında yapılacak değişiklik 95 isim için anlam ifade ediyor. 7 Haziran seçimlerinde “ağabeyler” olarak nitelendirilen 69 isim üç dönem kuralı nedeniyle aday olamadı. Bunun yanında 7 Haziran seçimleri ile parlamentoya tekrar giren 26 isim de “yeni üç dönemlikler” sıfatını kazanmış oldu. İşte bu isimler Kasım ayında yapılacak olan seçimlerde tekrar AK Parti’den aday olabilecekler.
Yeni üç dönemlikler
7 Haziran seçimleriyle başlayan 25. dönemle birlikte AK Parti’de yeni üç dönemlik olan 26 isimden 7’si bakan. Bunlar:
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu (İzmir)
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek (Gaziantep)
Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz (Diyarbakır)
Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu (Bursa)
Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce (İstanbul)
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık (Kocaeli)
Ulaştırma ve Habercilik Bakanı Lütfü Elvan (Antalya) (seçimlere giderken koltuğunu tarafsız isme bıraktı)
Bakanlar dışında kalan 19 isim de üç dönem kuralına takılıyor. Bunların arasında genel başkan yardımcıları, grup başkanvekili de var.
Grup Başkanvekili Ahmet Aydın (Adıyaman)
Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çalık (Malatya)
Plan Bütçe Komisyonu Başkanı Recai Berber (Manisa)
Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya (Ankara )
Necdet Ünüvar (Adana), İlknur İnceöz (Aksaray), Yılmaz Tunç (Bartın), Canan Candemir Çelik (Gaziantep), Cahit Bağcı (Çorum) , Mehmet Erdoğan (Gaziantep), Kemalettin Aydın (Gümüşhane), Orhan Karasayar (Hatay), Sürreyya Sadi Bilgiç (Isparta), Alev Dedegil (İstanbul), Feyzullah Kıyıklık (İstanbul) , Yaşar Karayel (Kayseri), Burhan Kayatürk (Van), Seyyit Eyyüpoğlu (Şanlıurfa 23. dönemde bağımsız seçilip sonra AK Parti’ye geçti), Ayşenur Bahçekapılı (TBMM’nin eski başkan vekili)
Eski yeniler
Üç dönem kuralı 7 Haziran seçimlerine giderken AK Parti’de 10 bakanı etkiledi. Başbakan yardımcıları Arınç, Atalay ve Babacan ile birlikte, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Enerji Bakanı Taner Yıldız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, AB Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu aday olamadı.
Bakanlar dışında AK Parti’nin başka önemli isimlerini de kuraldan etkilendi. Bunlar arasında eski Meclis başkanı Cemil Çiçek, Binali Yıldırım, Sadullah Ergin, Hüseyin Çelik, Mehmet Ali Şahin, Salih Kapusuz, Bülent Gedikli, Reha Denemeç, Hüseyin Tanrıverdi, Haluk İpek, Nihat Ergün, Hayati Yazıcı gibi isimler de var.
Davutoğlu oryantasyon düşünüyordu
AK Parti Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, üç dönem kuralına takılan deneyimli isimlerden başka şekilde yararlanmayı düşünüyordu. 24. dönem milletvekilleri ve eşleriyle bir yemekte buluşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Özellikle kıdem bakımından çok önemli görevler üstlenmiş üç dönemi bitiren dostlarımızı, arkadaşlarımızı, parti içi özellikle de yeni milletvekillerimizin oryantasyonu da dahil olmak üzere bir anlamda iç hizmet eğitimi gibi tecrübelerinden istifade etmek üzere bir göreve davet edeceğiz. Bunun için başlı başına genel merkezde bir siyasi tecrübe aktarımı birimi oluşturmayı düşünüyoruz” demişti.
Kuralın kaldırılması tartışıldı
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti / AKP) yönetimi, seçimlere giderken üç dönem kuralını kaldırıp kaldırmamayı çok tartıştı. Sonunda partinin en üst karar organı MKYK’da alınan karar ile kuralın kaldırılmamasına karar verildi. O dönem başbakan olan Erdoğan da üç dönemin kaldırılmamasından yana ağırlığını koydu.
Üç dönem kuralı işletilseydi, aşağıdaki isimler erken seçimde aday olamayacaktı:
Kaynak: Aljazeera
