Merhaba, saygı değer okuyucularım,
Ülkemizin son zamanlarda çok yorgun bir süreç geçirdiği böyle bir dönemde halk psikolojik, maddi ve manevi olarak şiddetli bir şekilde etkilenmektedir. Bu yazımda bölgemizin en çok konuşulan bir problemini sizlerle paylaşmak ve yetkililere sesimizi duyurmak için Adıyaman ili Çelikhan ilçesinde yetiştirilmekte olan tütün problemini konu alacağım.
Ülkemizde ortalama yıllık 14 milyon ton tütün ülke içi ve yurt dışı pazarlarına satılmaktadır. Yaklaşık 2 – 2.5 tonu Adıyaman’dan piyasaya sürülmektedir. Bu üretimin çoğunluğu ilimize bağlı olan Çelikhan ilçesinde yaprak tütün olarak piyasada ön safhada yer almakta ve perakendeci toptancılar tarafından satışı yapılmaktadır.
Çelikhan ilçemizin tek geçim kaynağı olarak birinci sırada tütün yer alırken, ikinci sırada bal üretimi bulunmaktadır. Bölgede gelir kaynağı yüksek olduğu için öncelik tütüne tanınırken bölge halkının tek geçim kaynağı olan tütün ürünü yaklaşık olarak 130.000 bin insanın geçim kaynağıdır. Mevzuata göre; 4733 sayılı yasa ile tütün satışı ve ticareti yasak, ancak ekimi serbest olması çiftçinin zor durumunda kalmasına sebep olmaktadır. Geriye dönüp son 5 yılı değerlendirecek olursak; 2013 ila 2015 yılları arasında kaliteli tütün satış oranı ortalama 25 TL ile 40 TL arasında giderken bu denge 2015 ila 2016 yılları arasında tamamen indirgenmiştir. Tütün satışı adeta durdurulma noktasına gelmesi bölge halkının şiddetli geçimsizlik problemleri gibi ekonomik sorunlarını ortaya çıkarmıştır. Bunun temel sebebi; tütün tüketiminin çoğunlukta olduğu Doğu ve Güneydoğu bölgesi ile beraber Suriye ülkesindeki iç karışıklıklar nedeniyle tüketim azalırken, üretimi artarak satışın durması ile beraber temel işletmeler ve fabrikalar zarara uğramıştır. Kaçak sigara satışları da yer yer bu durumu etkilemiştir. 2016 yılı Şubat ve Mart ayları itibariyle stoklarda yaprak ve kıyılmış tütünün azalması ile 2016 Ağustos ve Eylül ayları içerisinde hareketlilik artarken şu an kaliteli tütün satışı 35 TL ile 75 TL arasında yaprak tütün olarak satışa sunulmaktadır. Son 7 ay içerisindeki satış miktarının artmasıyla halk rahat bir nefes almaktadır. Ancak son zamanlarda yapılan haberlerle tütün ekiminin yasaklanacağı belirtilmiştir ki bu haber sıkça gündeme konu olmaktadır. Saha halkının bu endişesi ekonomik ve psikolojik kaygı yaratmaktadır.
Sonuç itibariyle devletimizin Çelikhan ilçemizin en büyük problemi olan tütün ekimine destek vererek çiftçimize gerekli teşvik yasasından fayda sağlaması gerekmektedir. Gerek politikacılarımız, gerekse de Sivil Toplum Kuruluşları ve Adıyaman Tütün Platformu Derneğinin bu konuda çözüm üretmesi gerekmektedir. Ayrıca; Adıyaman Tütün Platformu Dernek Başkanı AV. Abdurrahman TUTDERE’ ye konu ile ilgili göstermiş olduğu mücadeleden ötürü kendilerine müteşekkirlerimi iletir, bu problemin biran önce maktu çözüme kavuşmasını temenni ederim. Ülke olarak içinden geçtiğimiz bu sıkıntılı günlerde tütün üreten çiftçilerimizin ekonomik sıkıntılarına hızlı bir şekilde çözüm üretilmesi gerekmektedir. Aksi halde; bölgede ekonomik, sağlık, ulaşım ve hatta eğitim problemleri her geçen gün artış göstererek vatandaş mağdur kalmaktadır. Bu problemler Adıyaman ve çevresini doğrudan ekonomik olarak etkilemektedir.
İlgililerin konuyu çözüme kavuşturacaklarını düşünüyor, emeği geçecek olanlara şimdiden bir Çelikhan’lı olarak müteşekkirlerimi sunuyorum.
MELTEM KINAY
