VAN-BHA
Eski Van Şehri’nde yer alan ve Selçuklu dönemi eseri olan tarihi Ulu Cami başta olmak üzere Kızıl Minareli Cami, Tarihin Han ve Miri Ambarı’nda restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Birçok medeniyetten izler taşıyan Van Kalesi’nin güneyindeki Eski Van Şehri’nde yer alan camiler bölgesi yeniden ayağa kaldırılıyor.
2 bin 700 yıllık görkemli Van Kalesi’nin zirvesindeki Osmanlı sembolü Süleyman Han Camii’nin restorasyon çalışmaları tamamlanırken, Ulu Cami başta olmak üzere; Kızıl Minareli Cami, Tarihin Han ve Miri Ambarı’nda restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Eski Van Şehrindeki yapıların ayağa kaldırılması için de Van Valiliği ile Kültür ve Turizm Bakanlığı harekete geçti.
Projeyle birlikte 750 yıllık Ulu Camii başta olmak üzere Kızıl Minareli Cami, Tarihi Han ve Miri Ambarı restore edilerek görkemli yapısına kavuşturulacak.
Geçtiğimiz yılın Kasım ayında başlayan çalışmalar aralıksız bir şekilde devam ediyor. Devam eden çalışmaları yerinden görmek üzere alana giden Van Valisi Ozan Balcı, burada incelemelerde bulundu.
Eski Van Şehrinde restorasyonu devam eden tarihi Ulu Cami, Kızıl Minareli Cami, Tarihi Han ve Miri Ambarında yapılan çalışmaları yerinde inceleyen Van Valisi Ozan Balcı, restorasyonda gelinen son durum hakkında yüklenici firma yetkililerinden bilgi aldı. Eski Van şehrinin canlandırılmasıyla, tarihe, turizme ve ekonomiye büyük katkılar sunması bekleniyor.
Eski Van Şehri, Van Kalesi’nin güney kısmında bulunmaktadır. Tüm kalıntılarıyla yeni kazı çalışmalarına ev sahipliği yapan Van’ın bu eski yerleşim alanı üç yönden çevreleyen surlarla takviye edilmiştir. Buradaki evlerin genellikle tek veya iki katlı olarak inşa edildiği bilinmektedir.
Günümüzde sadece birkaç yapının harap bir şekilde geldiği bölgede ne yazık ki Eski Van Ulu Cami’nin de sadece minaresinin bir bölümü görülür. Her ne kadar terk edilmiş bir bölge de olsa, Van’a gelen turistlerin ve araştırmacıların uğrak yeridir. Günümüzde arkeoloji kazıları yapılan Eski Van Şehri’nde her geçen gün yeni kalıntılar gün yüzüne çıkarılmaktadır.
Anadolu’nun kadîm ve serhat şehri olan Van, yerleşim yeri olarak MÖ. 4000 yıllarına kadar gider. Ancak ilk ayrıntılı bilgiler MÖ. IX. yüzyılda Urartu Devleti’nin kurulmasıyla elimize geçmektedir. Edinilen bilgilere göre, Urartu Devleti o zamanın koşullarında ileri seviyede bir medeniyet oluşturmuştur. MS. VII. yüzyıldan itibaren bölgeye Güneyden Kuzeye doğru akınlar düzenleyen İslâm orduları tarafından fethedilmiştir.
Abbasî hâkimiyeti döneminde bölgedeki birtakım karışıklıklar güç kullanılarak bastırılmıştır. XI. yüzyılın başlarından itibaren Van Gölü havzası, Doğudan Batıya hareket eden Türklerin yığınak yaptıkları yer haline gelmiştir. 1071 Malazgirt zaferinden sonra da Büyük Selçuklu Devleti’nin askeri bir garnizonu haline gelmiştir. 1100 tarihinde kurulan Ahlat-Şahlar (Ermen-Şahlar) Devleti zamanında, bölgede büyük ölçüde imar faaliyetleri yapılmıştır.
Van Ulu Camii bu dönemde, XII. yüzyılda II. Sökmen tarafından yapıldığı tahmin edilmektedir. Daha sonra bölgede hüküm süren Eyyubiler, İlhanlılar, Celayirler, Ak Koyunlular ve Kara Koyunlular, bölgeye kültür ve sanat bakımından önemli katkılar sağlamışlardır. Osmanlı Devleti’nin hâkimiyeti her ne kadar 1514 Çaldıran zaferiyle anılsa da kalıcı hâkimiyeti 1548’den sonra olmuştur. Osmanlı Devleti tarafından, Van’a ilk atanan beylerbeyi bu tarihte İskender Paşa’dır. 1915’e gelindiğinde emperyalist devletlerin kışkırtması sonucu isyan eden Ermeniler, şehri yakıp yıkmışlardır.
