Gazze’ye Özgürlük Filosu’na müdahale
İsrail ordusu, Gazze’ye uygulanan ablukaya dikkat çekmek amacıyla yola çıkan teknelerden birine müdahale etti. Tekneye el koyan İsrail, aralarında eski Tunus lideri Marzuki’nin de bulunduğu aktivistleri gözaltına aldı.
İsrail ordusu, Gazze ablukasını delmeyi hedefleyen ‘3. Özgürlük Filosu’ndaki 5 tekneden birine müdahale etti. Tekne Aşdot Limanı’na doğru götürülürken, içinde bulunan aktivistler gözaltına alındı. İsrail ordusunun “Marianne” adlı öncü tekneye müdahalesi nedeniyle diğer tekneler geri dönmek zorunda kaldı.
Eski Tunus Cumhurbaşkanı Muhammed Munsif el-Marzuki ve İsrail meclisindeki Filistinli milletvekillerinden Basil Gattas’ın bulunduğu tekne, öncü unsur olarak uluslararası sulara ulaşırken, diğer tekneler de aynı güzergahı takip ediyordu.
İsrail’in 2007’den beri Gazze topraklarındaki Filistinlilere karşı sıkı biçimde sürdürdüğü ablukayı delmeyi ve Gazze’ye insani yardım malzemesi götürmeyi amaçlayan 3. Özgürlük Filosu’nu oluşturan 5 teknede toplam 48 kişi yer alıyor.
Tekne Aşdot Limanı’na götürülüyor
İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada, “Askerler, Gazze deniz ablukasını delme girişiminde bulunan tekneyi ziyaret ederek arama yaptı” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, müdahalenin “başarılı olduğu ve teknenin Aşdot Limanı’na doğru götürüldüğü” belirtildi.
Müdahalenin, İsrail hükümetinin emriyle gerçekleştirildiği belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Yorucu diplomatik çabaların ardından İsrail hükümeti, donanmayı, Gazze deniz ablukasını delme girişiminde bulunan bir tekneye yönlendirdi. Uluslararası hukuka uygun olarak, İsrail ordusu tekneye bir kaç kez yönünü değiştirmesi tavsiyesinde bulundu. Bunun reddedilmesinin ardından, Gazze Şeridi’ne uygulanan deniz ablukasının delinmesini önlemek için askerler uluslararası sularda tekneyi ziyaret ederek arama yaptı.”
Müdahaleyi gerçekleştiren askerlerin “güç kullanmaya gerek olamadığını” söyledikleri belirtilen açıklamada, müdahalenin “başarılı olduğu” kaydedildi.
Açıklamada ayrıca teknenin şu anda Aşdot Limanı’na doğru götürüldüğü ve 12-24 saat içinde ulaşmasının beklendiği kaydedildi.
Filo Yunanistan’dan yola çıktı
İsrail’in Gazze’ye yönelik ablukasını delmeyi hedefleyen 3. Özgürlük Filosu önceki gün Yunanistan’ın Girit adasından demir almıştı. Filonun başını çeken balıkçı teknesi “Marianne” ise İsveç’in Göteborg şehrinden 11 Mayıs’ta yola çıkmıştı.
Resmi adı “Sea Rex” olan ancak Gazze seferinde, 2011’de Cenin’de öldürülen İsrailli sinemacı ve aktivist Juliano Mer-Khamis anısına “Juliano 2” adı verilen teknede AA muhabiri de bulunuyor.
İsrail Dışişleri Bakanlığı, 3. Özgürlük Filosu teknelerinin deniz ablukası altındaki Gazze’ye ulaşmasına izin vermeyeceklerini, filodaki aktivistleri ülkelerine geri göndereceklerini açıklamış ancak müdahalenin yöntemine ilişkin ayrıntı paylaşmamıştı.
Mavi Marmara saldırısı
Abluka altındaki Gazze’ye yardım malzemesi götüren Özgürlük Filosu kapsamında katılan Mavi Marmara gemisi, 2010 yılında uluslararası sularda İsrail askerlerinin saldırısına maruz kalmış ve müdahale sonunda 10 kişi yaşamını yitirmiş, çok sayıda kişi de yaralanmıştı. Ankara’nın resmi özür talebine olumsuz cevap veren İsrail’le Türkiye’nin ilişkileri kopma noktasına gelmişti.
BM’nin 105 sayfalık raporu, İsrail komandolarının gemide örgütlü ve şiddetli bir direnişle karşılaştıklarını öne sürmüş, askerlerin kendilerini korumak için güç kullanmaları gerektiğini savunmuştu.
Buna karşın İsrail askerlerinin aşırı ve mantıksız güç kullandığını vurgulayan BM raporu, yolcuların hayatlarını kaybetmesini kabul edilemez bulmuştu ve İsrail askerlerinin daha sonra da yolculara kötü muamele ettiğini aktarmıştı.
Rapor, İsrail’e üzüntüsünü uygun biçimde açıklaması ve tazminat ödemesini tavsiye etmişti.
Dikkat çeken bir başka nokta ise raporun, İsrail’in Gazze’yi deniz ablukası altında tutmasını yasalara uygun bulması olmuştu.
Raporun içeriğine sert tepki gösteren Türkiye, İsrail ile diplomatik ilişkilerin ikinci kâtip düzeyine düşürülmesi de dahil olmak üzere bir dizi kararı hayata geçirmişti.
Kaynak: AA, Al Jazeera
