NASA‘nın James Webb Uzay Teleskobu, hem asteroit hem de kuyrukluyıldız özellikleri taşıyan, bilim dünyasının uzun süredir ilgisini çeken 2060 Chiron adlı gökcisminin sırlarını açığa çıkarıyor.
1977’de keşfedilen ve “centaur” sınıfına giren 2060 Chiron, buz ve taş yapısıyla hem bir asteroidi hem de kuyrukluyıldızı andırıyor. Adını, Yunan mitolojisindeki yarı insan yarı at yaratıklardan alan centaurlar, Güneş Sistemi’nin uzak ve soğuk bölgelerinde oluşup zamanla iç kısımlara doğru ilerleyen gökcisimleri olarak biliniyor.
Bilim insanları, centaurların Güneş’e yaklaşırken yüzeylerindeki buzun süblimleşmesiyle etraflarında gazdan oluşan bir hale, yani koma oluşturduğunu düşünüyor.Ancak Chiron, centaur ailesinin diğer üyelerinden çok daha karmaşık bir yapıya sahip.
Merkez Florida Üniversitesi’nden Charles Schambeau, Chiron’un alışılmışın dışında olduğunu vurguluyor.
NASA’nın James Webb Teleskobu ile yapılan gözlemler, Chiron’un yüzeyindeki buzların daha önce hiçbir centaurda görülmeyen türde olduğunu ortaya koydu.
Ekip, ilk kez bir centaurda su buzu, etan ve propan gibi moleküller tespit etti. Araştırmacılar, bu moleküllerin güneş ışığının yüzeydeki metan ve suyla etkileşimi sonucu oluştuğunu düşünüyor.
Su ve karbondioksit gibi temel bileşiklerin ise 4,5 milyar yıl önce, Güneş Sistemi’nin ilk döneminde Chiron’un yapısına dahil olduğu tahmin ediliyor.
Makalenin yazarlarından Noemi Pinilla-Alonso, centaurların zaman içinde fazla değişmediğini belirtiyor.
Önümüzdeki 20 yıl boyunca Güneş’e yaklaşması beklenen Chiron, daha parlak hale gelecek ve bilim insanlarına çok daha detaylı gözlem fırsatı sunacak. Bu süreç, centaurların neden farklı davranışlar sergilediğini ve Güneş Sistemi’nin geçmişine dair cevapsız kalan birçok soruyu yanıtlayabilir.
(Fotoğraf: William Gonzalez Sierra)
Kaynak: BHA
