Furkan KARATAŞ – Gurbetelli YALÇIN / ANKARA – BHA
Türkiye’de ilk ve tek konsept Satranç Müzesi olan ‘Gökyay Vakfı Satranç Müzesi’, 7’den 70’e herkese satranç tutkusunu aşılıyor. Satranç ve kültürü birleştirerek geçmişten günümüze sanatı, kültürü ve tarihi olayları satranç takımları ile büyülü bir pencereden sunuyor.
113 farklı ülkeden alınmış, 736 satranç takımını; çocuk, tasarım, savaş ve barış, ülkeler ve medeniyetler temalarıyla sunan Satranç Müzesi, Türkiye’deki en büyük satranç koleksiyonuna da ev sahipliği yapıyor.
Gökyay Vakfı Satranç Müzesi’ni kuran ve koleksiyonerliğini yapan Gökyay Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Akın Gökyay ve Mütevelli Heyet Başkanı Birten Gökyay, bir ömre sığdırdıkları nadide satranç takımlarını tek bir çatı altında topladı.
Akın ve Birten Gökyay çifti, yıllarca ziyaret ettikleri farklı ülkelerden topladıkları satranç takımlarını bir koleksiyon haline getirdi, ardından ise koleksiyonlarını satranç tutkunlarıyla buluşturan bir müzeye dönüştürdü.
Gökyay çifti, bir ömür süren satranç koleksiyonlarını sonsuza kadar yaşatmak için açtıkları Gökyay Vakfı Satranç Müzesi’ni Birlik Haber Ajansı’na (BHA) anlattı.
Seyahat etmeyi çok seven Gökyay çifti, bir Milano ziyaretleri sırasında ömür boyunca sürecek tutkunun ilk takımını satın aldı. Kurdukları Satranç Müzesi’nin ilk parçası olan bu takımla başlayan serüveni Akın Gökyay şu cümlelerle anlattı:
”Milano’ya gitmiştik. Bir dükkanda çok güzel bir satranç takımı görmüştük. Sonra o satranç takımını satın aldık. O andan itibaren satranç takımlarına karşı ilgim oluştu. Daha sonra farklı ülkelerden satranç takımları alıp, her gittiğim yerde arayıp bulmaya çalıştım. Gerek seyahati çok sevmemiz, gerek benim firma işlerim, gerekse de Uluslararası İş Adamları Kulübü’nde yöneticilik yapmamdan dolayı yurt dışını çok sık seyahat ederdim. Koleksiyon yapalım diye başladık aslında. Fakat sonra koleksiyonumuz Guinness rekorlarına girdi. Guinness rekorlarına girince biz de dedik ki bunu saklamak olmaz. Dolayısıyla müzeyi açtık.”
Satranç oyununun sanılanın aksine savaş odaklı olmadığını, dostluk kurma ve ülkeler arası barışa katkı sağladığını söyleyen Akın Gökyay, ”Satrancın aslında savaş odaklı olduğu varsayımını kabul etmiyorum. Satranç dost ve ülkeler arası danışıklığın gelişmesi ve barışa katkıda bulunan bir oyun. Çünkü birçok oyunda, oyun başlarken insanlar birbirini tebrik ederken bitince kavga çıkar, satrançta öyle bir şey olmaz. Satranç bittiğinde yenilen ve yenen karşılıklı el sıkışır. Satranç oyunundan dövüşerek çıkılmaz, barışarak çıkılır.” diye konuştu.
Her türlü ilgi alanına hitap eden satranç takımlarını bir araya getirerek yaşayan bir müze kuran Gökyay çifti, Harry Potter’dan 11 Eylül Olaylarına kadar çeşit çeşit temayı tek bir çatı altında topladı. Kültür ve satrancı birleştiren müzenin konseptini anlatan Birten Gökyay, şu ifadelere yer verdi:
”412 satranç takımıyla Guinness rekorlarına girince müze kurmaya karar verdik. Kurarken de müzenin nasıl gezilebileceğini düşünerek ilgi alanına göre temaları oluşturduk. 4 konsepte yerleştirdik; Çocuklar, tasarım, medeniyetler, savaş ve barış temalarına böldük. İlk katta çocuklar ve tasarım, ikinci katta da medeniyetler, savaş ve barış temaları var.
Örneğin 11 Eylül bir tema, Saddam ve Bush satranç takımında piyon. Bunun gibi değişik temalar var. Müzeyi dolaşırken hem coğrafyayı, hem de tarihi olayları dolaşıyor, aynı zamanda çocuk bölümünde eğlenceyi keşfediyorsunuz.
Hayvanlar aleminden tutun, çocukların oyunlarına ait satrançlar var. Girişte Batman görüyorsunuz, sonra Harry Potter’a kadar her türlü satranç takımı çocukların beğenisini topluyor. Sherlock Holmes var mesela. Bu eserin üzerinden de dedektif atölyesi kuruldu. Çocuklar müzenin içerisinde dedektiflik yapıyorlar. Böylelikle satrançları da keşfetmiş oluyor. Müzedeki koleksiyonu anlamaları için bazı etkinlikler yapıyoruz. Ayrıca tarihi olayları da satrançlar üzerinden çocuklara anlatıyoruz. Farklı kültürleri tanıtıyoruz. Vakfımızın adı ‘Gökyay Satranç, Spor ve Kültür Vakfı’. Satrançla kültürü birleştirerek burayı yaşayan bir müze haline getirdik.”
