Türkiye’nin 2012 yılından bu yana Teşkilat’ın diyalog ortağı olduğunu belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
“Bu çerçevede iştirak ettiğimiz zirveye davetli diğer ülkelerin de katılımıyla bugün gerçekleştirilen oturumda hitap ettik. ‘Sürdürülebilir barış ve kalkınma arayışında çok taraflı diyaloğun güçlendirilmesi’ teması altında düzenlenen oturumda cari küresel meydan okumalar bağlamında görüş alışverişinde bulunduk. Hitabımda Gazze başta olmak üzere coğrafyamızı tehdit eden sınamalara karşı çok taraflı diyaloğa, iş birliğine ve dayanışmaya duyulan ihtiyacın önemini vurguladım. Güçlünün haklı olduğu değil, haklının güçlü olduğu bir uluslararası sistemin inşa edilmesi için çalıştığımızın altını çizdim. Bu vesileyle ekonomi, enerji, bağlantısallık ve güvenlik konularında ikili ve çoklu iş birliği fırsatlarını gözden geçirdik.”
Terörizm, İslam ve yabancı düşmanlığı, düzensiz göç, iklim değişikliğine dair başlıklara dikkati çeken Erdoğan, “PKK/PYD/YPG, FETÖ ve DEAŞ gibi terör örgütleriyle mücadelemizde Teşkilat üyeleriyle iş birliğimizi artırmakta fayda gördüğümüzü aktardım. Gazze’deki yıkıma son verilmesi için İsrail’in durdurulması ve İsrail yönetimi üzerindeki uluslararası baskıların artırılması gerektiğine dair görüşlerimi paylaştım.” dedi.
Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın yıllar içinde ekonomik ve ticari alanlarda iş birliğini ön plana çıkartan bir hüviyete kavuştuğuna dikkat çeken Erdoğan, “3,8 milyar kişinin yaşadığı bir coğrafyayı kapsayan Teşkilat, üyeleriyle toplam 27 trilyon dolar büyüklükte bir ekonomik gücü temsil ediyor. Türkiye’nin yeniden Asya girişimi kapsamında kıta ülkeleriyle iş birliğini geliştirme iradesi malumunuzdur. Zirveye katılımımız bu bakımdan da verimli geçmiştir.” şeklinde konuştu.
Erdoğan, Zirve boyunca bazı üye ve davetli ülke liderleriyle ikili görüşmeleri olduğunu söyleyerek, “Bu kapsamda Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Sayın Putin, Moğolistan Cumhurbaşkanı Sayın Khurelsukh Ukhnaa, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Sayın Şi Cinping, Belarus Devlet Başkanı Sayın Aleksander Lukaşenko ile ikili görüşmelerim oldu. Ayrıca Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev ve Pakistan Başbakanı Sayın Şahbaz Şerif ile üçlü formatta bir toplantı gerçekleştirdik. Diğer liderlerle de ayaküstü görüşmelerim oldu.” dedi.
Suriye ile yeni bir sürecin başlanabileceğini Cuma günü, Cuma namazı çıkışında söyleyen Erdoğan: “Bizim Sayın Putin ile Beşar Esed’e bir davetimiz olabilir. Sayın Putin Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirebilirse, bu yeni bir sürecin başlangıcı olabilir. Suriye sahasında aradan geçen onca yıl herkese kalıcı çözüm mekanizmasının kurulması gerektiğini net bir şekilde göstermiştir.” dedi.
Kayseri ve Suriye’deki provokasyonlara değinen Erdoğan,
“Ülkelerin değil PKK/PYD/YPG, DEAŞ gibi örgütlerin rahatsızlığı söz konusu. Onların böyle bir buluşmayı, Suriye’nin yeniden ayağa kalkmasını istemedikleri ortaya çıkıyor. Fakat Suriye’nin kuzeyinde biliyorsunuz birçok yapılanma mevcut. Bunların içerisinde Türkiye ile münasebetlerini süratle iyileştirmek isteyenler de bulunuyor. Nitekim bu Suriye’nin kuzeyindeki olaylar başladıktan sonra Suriye Geçici Hükümeti Başbakanı Abdurrahman Mustafa Bey, devreye girdi ve süratle bu olumsuz gelişmeleri hemen olumluya çevirdiler.
Türkiye içinde de Kayseri’deki hadisede güvenlik güçlerimizin süratli müdahalesiyle hava sakinleşti ve bir an önce olumlu neticeyi her tarafta aldık. Ülkemizde kısa süreli bu tür durumlar ortaya çıksa bile bunların uzamasına zaten müsaade etmeyiz. Suriye tarafında da terör örgütlerinin karşısında olan yapılar böyle bir duruma izin vermez.” şeklinde konuştu.
Merih Demiral’in maç sonrası heyecanını yansıttığı görüntü ile alakalı da açıklama yapan Erdoğan: “Kimse Almanların formalarında kartal var diyor mu? Kimse kalkıp da Fransızların formasında horoz var, niye horozlanıyorsun diyor mu? Orada Merih heyecanını bu görüntüyle verdi. Bunun üzerine de malum Dışişleri Bakanlığımız bunların yetkililerini çağırdılar, gerekli adımlar da buna göre atılıyor. İnşallah bütün mesele Cumartesi günü. Biz, sahadan galibiyetle ayrılarak bir üst tura çıkalım. Fevkalade bir durum olmazsa, maça gitme kararımızı verdik.” dedi
