Soli Özel, YDE’de Ortadoğu’daki Dönüşümün Türkiye ve Kıbrıs Üzerindeki Etkilerini Değerlendirdi
Yakın Doğu Üniversitesi, Yakın Doğu Enstitüsü tarafından düzenlenen ve Yakın Doğu Enstitüsü Müdür Yardımcıları Yrd.Doç.Dr. Nur Köprülü ve Öğr.Gör. Erhan Ayaz tarafından yürütülen “Orta Doğu’da Dönüşüm: Türkiye ve Kıbrıs” başlıklı sertifika programı Habertürk Gazetesi Dış Politika Yazarı ve Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Soli Özel’i konuşmacı olarak ağırladı.
Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Dairesi Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, Orta Doğu’da yaşanan son gelişmeleri, Yakın Doğu Enstitüsü’nde tarihsel arkaplanlarına atıflar yaparak değerlendiren Soli Özel, “Dünyanın en belalı bölgesi Orta Doğu’da sadece son 3 yılda yaşananları diğer coğrafyaların birçoğunun tarihinde görülmemiş hadiseler olarak değerlendirebiliriz. Bugünü değerlendirirken 1915 yılında imzalanan Sykes-Picot anlaşmasını hatırlamakta yarar var. Aradan geçen 100 yılın ardından 2015 yılına geldiğimizde sorunların kökenlerini tarihte bulabiliyoruz. Emperyal bölüşüm planlarının ardından yaşanan Arap-İsrail savaşları ve sorunu bölge için hep bir kanayan yara oldu ve Arap devletlerini derinden sarstı. Özellikle 1967 yılında yaşanan 6 Gün Savaşı’ndan sonra Arap milliyetçiliği erirken, yerini İslamcılığın yükselmesi aldı” dedi.
Konuşmasında İslamcılığın dönüm noktalarını 6 Gün Savaşı, 1979 İran Devrimi, Afganistan’ın işgal edilmesi olarak sıralayan ve Irak-İran savaşının da Orta Doğu tarihi için çok önemli olduğuna değinen Soli Özel 1990’ların ikinci yarısından itibaren dünyada ve bölgede gelişen olayların Ortadoğu’nun bugünkü durumunu anlamak açısından önemine işaret etti. Özel “1990’ların ikinci yarısında ABD’nin önceliği Balkanlar oldu. Fakat 2001 yılında yaşanan 11 Eylül hadisesi ve ABD’nin verdiği orantısız cevap tüm dünya sistemini yerle yeksan etti. Bunun bilinciyle seçilen Obama kendisine biçtiği tarihsel rol ile ABD’yi gereksiz angajmanlardan uzak tuttu ve sosyo-ekonomik konulara döndürdü. Bu dönüşüm sırasında Arap Baharı’yla birlikte yaşanan gelişmelerin neticesinde bölgenin yükselen güçleri İran ve Kürtler oldu. IŞİD ise bu yüz yıllık hikayenin bitişini simgeliyor” dedi.
Habertürk Gazetesi Dış Politika Yazarı ve Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Soli Özel Türkiye’nin son dönem dış politikasını değerlendirdiği bölümde Türkiye’nin tarih boyunca Ortadoğu’daki siyasi ekonomik ve askeri dengeler açısından çok önemli bir ülke olduğunun altını çizen Soli Özel “Türkiye’nin tarihinden kendine miras kalan şey bölgede bir denge ülkesi konumunda olmasıdır. Sadece bir yöne yönelmek Türkiye’nin çıkarına olabilecek bir durum değil. Kuşkusuz Avrupalılar Türkiye’ye adil davranmadı fakat Türkiye AB projesinin sonuna kadar takipçisi olmalı. 2008 yılında yaşanan ekonomik krizin ardından AB projesinden uzaklaşıldı ve ideoloji merkezli siyaset, pragmatik siyasetin yerini aldı. Komşularla sıfır sorun politikası biraz merkantilist, biraz da romantik bir politikaydı ve bölgenin gerçekleriyle birliktle başarısı sorgulanır bir politika olarak tarihe geçti” dedi.
Katılımcılardan gelen soruların yanıtlanmasının ardından Soli Özel’e teşekkür belgesi Yakın Doğu Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Umut Koldaş tarafından takdim edildi. Doç. Dr. Koldaş Ortadoğu’nun yeni bir dönüşüm süreci içinde bulunduğu kritik bir dönemde Soli Özel gibi alan uzmanlarının bölge ile ilgili dinamikleri ve gelişmeleri doğru okumak açısından çok önemli olduğunu belirtti. Yakın Doğu Enstitüsü olarak alan uzmanları ile katılımcıları bir araya getiren etkileşimli eğitim programlarını hayata geçirmeye önem verdiklerinin altını çizen Doç. Dr. Koldaş, bu eğitim programların katılımcılara hem profesyonel yaşamlarında katkı sağladığını hem de dünyayı daha iyi ve daha doğru anlamamızda bizlere yeni bakış açıları kazandırdıklarını vurguladı.
1980 yılında Amerika Birleşik Devletleri Bennington College Ekonomi bölümünde lisans eğitimini tamamlayan Soli Özel, 1983 yılında Johns Hopkins Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden master derecesini aldı. Bilgi Üniversitesi’nde öğretim görevliliği yapan Özel, Gazete Habertürk’ün Dış Haberler müdürlüğü görevini yürütmekte ve yine aynı gazetede uluslararası politika konularında köşe yazılarına devam etmekte. 2010 yılından bu yana Kadir Has Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümünde öğretim üyesi görevini yürütmektedir.