Vergi Müfettişi Metin Çelik’in yazılı açıklaması şöyle:
Kurumlar vergisi mükellefi şirketler tarafından 2023 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi, 1-30 Nisan 2024 tarihleri arasında Dijital Vergi Dairesi (https://dijital.gib.gov.tr/portal/login) üzerinden elektronik ortamda verilecek ve tahakkuk eden kurumlar vergisi 1-30 Nisan 2024 tarihleri arasında ödenecek.
Kurumlar vergisinin konusunu kurumların her türlü ticari faaliyetlerinden elde ettiği kurum kazançları oluşturmakta. Kurumlar vergisinin mükellefleri ise anonim şirket ve limited şirket gibi sermaye şirketleri; kurumlar vergisi kanununun uygulanmasında sermaye şirketi sayılan Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tâbi fonlar ile bu fonlara benzer yabancı fonlar (menkul kıymet yatırım fonları, girişim sermayesi yatırım fonları, gayrimenkul yatırım fonları, borsa yatırım fonları, emeklilik yatırım fonları; kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeleri ile iş ortaklıklarından oluşmakta.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2023 yılı Aralık ayı itibariyle ülkemizde 204.703 adet anonim şirket, 1.237.610 adet limited şirket ve 47.610 adet kurumlar vergisi mükellefi kooperatif bulunmakta. Ayrıca Hazine Ve Maliye Bakanlığı verilerine göre de kurumlar vergisi mükellefiyeti olan yaklaşık 10.000 adet iş ortaklığı ve iktisadi işletme faaliyet sürdürmekte. Sayılan bütün bu kurumlar vergisi mükelleflerinin 2023 yılı içinde elde ettiği kazançlarına ait kurumlar vergisi beyannamesini 30 Nisan 2024 tarihine kadar Dijital Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda vermesi ve aynı süreye kadar ödemesi gerekmekte.
Kurumlar vergisi genel oranı %25 olarak uygulanmakta. Yani anonim ve limited şirketler, kooperatifler ve iş ortaklıkları kazançları üzerinden %25 oranında kurumlar vergisi ödeyecek.
Ancak bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı %30 olarak uygulanmakta.
Bununla birlikte kurumlar vergisi oranı; ihracat yapan kurumların 2023 yılında münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 5 puan, sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden 2023 yılında elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanacak
Vergi mevzuatında kurumlar vergisi mükelleflerine tanınan iştirak kazançları istisnası, taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancı istisnası, yurt dışı şube kazançları istisnası, yurt dışında yapılan inşaat onarım teknik hizmetlerden sağlanan kazançlara istisna, özel öğretim kurumlarının işletilmesinden sağlanan kazanç istisnası gibi birçok vergi avantajı bulunmakta. Belirtilen istisnaların en önemli özelliği, şirket zarar etse bile istisnaların zarar artırıcı olarak uygulanabilmesi ve zararın sonraki döneme aktarılabilmesi.
Bununla birlikte çeşitli kamu kurumları ile dernek ve vakıflara yapılan bağışlar, sponsorluk harcamaların, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına yapılan bağışlar vergi matrahından indirilebilmekte.
Ayrıca teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren kurumların Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerinden elde ettiği kazançları, serbest bölgelerde faaliyet gösteren kurumların üretim faaliyetlerinden elde ettiği kazançları, Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrinden elde edilen kazançlar ile Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin tesliminden elde edilen kazançlar, ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşımaları kaydıyla kurumlar vergisinden istisna bulunmakta.
%5 vergi indirimi müessesesi, vergiye uyumlu mükellef için getirilen önemli bir vergi avantajı. Kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere) gerekli şartları taşıyanların kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’inin, ödenmesi gereken kurumlar vergisinden indirilmesi mümkün bulunmakta.
Vergi indirimine ilişkin şartları taşıyan mükellefler, kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinin %5’i oranında vergi indirimi tutarını hesaplar. Ancak vergi indirimi tutarının bir sınırı bulunmakta olup bu sınır 2024 yılı için 6.900.000 TL. Vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde ise kalan tutar, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir.
Bilindiği üzere kurumlar vergisi mükellefleri, bilanço esasına göre defter tutan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların bünyesindeki işletmeler ve imtiyazlı işletmeler, kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı kurumlar vergisi mükellefi olan ve bilanço esasına göre defter tutan iktisadi kamu müesseseleri ile dernek ve vakıflara bağlı iktisadi işletmelerin enflasyon düzeltmesi yapmaları zorunlu kılınmıştır.
Bu kapsamda öncelikle 2023 hesap dönemi sonuna ait 31.12.2023 tarihli bilanço, enflasyon düzeltmesine ilişkin hükümler göz önünde bulundurulmaksızın düzenlenecek. Daha sonra bu 31.12.2023 tarihli bilanço için geçerli olmak üzere enflasyon düzeltmesi yapılacak ve 2023 hesap dönemine ait vergi matrahı, düzeltme öncesi mali tablolara göre tespit edilen kârlar üzerinden hesaplanacak. Diğer bir ifadeyle 2023 hesap dönemine ait kurum kazancı, enflasyon düzeltmesi dikkate alınmadan tespit edilecek.
31.12.2023 tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması neticesinde bir kar ortaya çıkması durumunda bu kar vergiye tabi tutulmayacak. Aynı şekilde 2023 yılına ilişkin olarak yapılan enflasyon düzeltmesi neticesinde zarar ortaya çıkarsa da bu zarar geçmiş yıl zararı olarak kabul edilmeyecek.
Ancak 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi dönemden itibaren yapılacak enflasyon düzeltmesinde, düzeltme sonucu ortaya çıkan kar ve zarar dikkate alınacak. Diğer bir değişle 2024 yılında yapılacak enflasyon düzeltmesi vergili olacak
